Kira tespit davası, kiraya veren veya kiracı tarafından mevcut kira bedelinin rayiç (emsal) kira bedeline uygun hale getirilmesi için açılan davadır. Türk Borçlar Kanunu’na göre kira sözleşmeleri taraflar arasında serbestçe yapılabilse de, kira bedeli her zaman adil ve makul olmalıdır. Özellikle ekonomik dalgalanmalar nedeniyle kira bedelleri piyasa değerinin çok altında veya üstünde kaldığında, taraflar kira tespit davasına başvurabilir.
📌 Kira Tespit Davasının Amacı
- Kira bedelinin, emsal taşınmazların kira bedeline ve resmî artış oranlarına uygun hale getirilmesi
- Hem kiracının mağduriyetinin hem de ev sahibinin hakkının korunması
📌 Kira Tespit Davasını Kim Açabilir?
- Kiraya veren (ev sahibi): Kiranın düşük kaldığını düşünüyorsa artırmak için dava açabilir.
- Kiracı: Kira bedelinin çok yüksek olduğunu düşünüyorsa düşürülmesi için dava açabilir.
📌 Dava Ne Zaman Açılır?
- Taraflar yeni dönem için kira bedelinde anlaşamazsa, yeni kira dönemi başlamadan önce veya kira döneminin ilk ayında dava açılabilir.
- Dava açıldığında yeni kira dönemi için belirlenen bedel geçerli olur.
📌 Hangi Mahkemede Açılır?
Kira tespit davaları, taşınmazın bulunduğu yerdeki Sulh Hukuk Mahkemesi’nde açılır.
📌 Gerekli Belgeler
- Kira sözleşmesi
- Emsal kira bedellerine ilişkin belgeler (çevredeki benzer dairelerin kira kontratları, ekspertiz raporu vb.)
- Nüfus kayıt ve adres bilgileri
📌 Mahkemenin Değerlendirmesi
Hakim, kira bedelini belirlerken şu unsurları dikkate alır:
- Taşınmazın bulunduğu bölgedeki emsal kiralar
- Gayrimenkulün yaşı, konumu, durumu
- TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) oranları
- Tarafların sunduğu deliller
📌 Sonuç
Mahkeme, hakkaniyete ve emsal kira bedellerine uygun şekilde yeni kira bedelini belirler. Bu bedel, dava açılan kira dönemi itibarıyla geçerli olur.
👉 Kira tespit davaları, özellikle son dönemde artan kira anlaşmazlıklarında en sık başvurulan dava türlerinden biridir. Sürecin doğru yürütülmesi için mutlaka gayrimenkul hukuku alanında uzman bir avukat desteği alınmalıdır.
