“Mobbing”, işyerinde bir çalışana karşı sistematik olarak uygulanan psikolojik baskı, dışlama, küçümseme, yıldırma veya taciz davranışlarıdır. Türk Borçlar Kanunu’nun 417. maddesi ve İş Kanunu çerçevesinde işveren, işçiyi mobbingten korumakla yükümlüdür.
📌 Mobbing Örnekleri
- İşçinin sürekli küçük düşürülmesi veya alay edilmesi
- Görev ve sorumluluklarının haksız şekilde azaltılması ya da artırılması
- Sosyal olarak dışlanması, yok sayılması
- Yetkinliğine uygun olmayan işlerde çalıştırılması
- Sürekli tehdit edilmesi veya haksız yere disiplin cezası verilmesi
📌 İşçinin Hakları
- Sözleşmeyi Haklı Nedenle Fesih Hakkı
- Mobbinge maruz kalan işçi, İş Kanunu’nun 24. maddesi uyarınca iş sözleşmesini haklı nedenle feshedebilir.
- Bu durumda işçi kıdem tazminatı hakkını kaybetmez.
- Mobbinge maruz kalan işçi, İş Kanunu’nun 24. maddesi uyarınca iş sözleşmesini haklı nedenle feshedebilir.
- Manevi Tazminat Davası
- Mobbing, işçinin kişilik haklarını ihlal ettiği için işçi manevi tazminat davası açabilir.
- Yargıtay içtihatlarına göre, mobbing mağdurunun psikolojik zararları dikkate alınarak ciddi tazminatlar hükmedilebilmektedir.
- Mobbing, işçinin kişilik haklarını ihlal ettiği için işçi manevi tazminat davası açabilir.
- Maddi Tazminat
- Mobbing nedeniyle işçi gelir kaybına uğramışsa (örneğin görevden alınıp maaşı düşürülmüşse), maddi tazminat talep edebilir.
- Mobbing nedeniyle işçi gelir kaybına uğramışsa (örneğin görevden alınıp maaşı düşürülmüşse), maddi tazminat talep edebilir.
- İş Güvencesi ve İşe İade
- 30’dan fazla çalışanı olan işyerlerinde mobbing nedeniyle haksız feshe uğrayan işçi, işe iade davası açabilir.
- 30’dan fazla çalışanı olan işyerlerinde mobbing nedeniyle haksız feshe uğrayan işçi, işe iade davası açabilir.
- İdari ve Cezai Başvuru Hakları
- İş müfettişlerine şikayet
- Alo 170 Çalışma ve Sosyal Güvenlik hattına başvuru
- Gerekirse Cumhuriyet Savcılığı’na suç duyurusu
- İş müfettişlerine şikayet
📌 Delillerin Önemi
Mobbing davalarında en önemli nokta ispattır. İşçinin şu delilleri sunması gerekir:
- Yazışmalar (e-posta, WhatsApp mesajları)
- Ses kayıtları (hukuka uygun elde edilmesi şartıyla)
- Tanık beyanları
- Psikolojik raporlar, sağlık belgeleri
👉 Mobbinge uğrayan işçiler, çoğu zaman sessiz kalmakta ve haklarını aramaktan çekinmektedir. Ancak Türk hukukunda işçiler, hem tazminat alma hem de iş akdini haklı nedenle feshetme hakkına sahiptir. Sürecin doğru yürütülmesi için mutlaka iş hukuku alanında uzman bir avukat desteği alınmalıdır.
